Książka z serii Wielcy pisarze w nowych przekładach. Przekład Olka Mincera z komentarzami Laury Quercioli.
Gliniany bałwan zwany Golemem, stworzony do służby ludziom i powołany do życia przez średniowiecznych rabinów, przechodził liczne metamorfozy.
Z mitologicznej tradycji przekształcił się w symbol ludzkiej potrzeby kontrolowania otaczającego świata; w Golemie jako symbolu zawarta jest także bolesna samoświadomość istoty stworzonej, w której relacja człowiek ? Bóg została uproszczona i rozszerzona o relację Golem ? jego twórca rabin.
Golem jest symbolem zarówno mitycznej przeszłości, jak i zdominowanego przez technologię współczesnego (i przyszłego) świata, symbolem konstruktywnego i destruktywnego aspektu ludzkiego działania oraz dylematu związanego z użyciem siły. To także potrzeba samodzielności, tożsamości, opieki.
Tak jak inne żydowskie symbole, ma aspekt lokalny (jako narzędzie obrony Żydów przed atakami antysemitów) i ogólnoludzki. Golem, gliniana istota, odczuwa tęsknotę zarówno do swego twórcy, dalekiego i nieosiągalnego (z ontologicznego punktu widzenia), jak i do równie nieosiągalnej ery mesjańskiej oraz własnego nieistnienia.
Wydany w 1921 roku Der Goylem żydowsko-rosyjskiego pisarza H. Lejwika (swoje imię - Halper - zawsze skracał do pierwszej litery), tłumaczony na angielski, francuski, włoski i inne języki, to jedyne arcydzieło żydowskiego teatru, jakie nie zostało dotąd wydane po polsku. Odnoszący się do jednego z najważniejszych mitów literatury europejskiej, Golem Lejwika zapełnia więc lukę w naszej świadomości kulturalnej.
Olek (Aleksander) Mincer urodził się we Lwowie. W Warszawie ukończył Studium Teatralne przy Państwowym Teatrze Żydowskim i obronił aktorski dyplom eksternistyczny (1981). W Rzymie ukończył Studio Sztuk Scenicznych Alessandra Fersena. Jest instruktorem pracy z ciałem według Alexandra Lowena, posiada uprawnienia zawodowe w dziedzinie counsellingu. Zagrał m.in. w filmach: Jerzego Kawalerowicza, Petera del Monte, Paola i Vittoria Tavianich, Mela Gibsona, Agnieszki Holland.
We Włoszech przez blisko 20 lat był związany z żydowską trupą muzyczno-teatralną Moniego Ovadia.
Wyreżyserował m.in. spektakle: Wyspa z ulicy Ptasiej; Król Maciuś I; Purimszpil; A shed, demon z Tyszewic. Opublikował książki: Warszawa, Aleje Jerozolimskie 45 (Rzym 1999) oraz Ja, Żyd z Pasji (Warszawa 2004). W blogu Pawła Morawskiego Polonia mon amour ukazał się jego dziennik z planu filmowego W ciemności, zatytulowany Il cuore di Leopoli (Serce Lwowa). Na płycie Corrado Fantoniego Tzemach Nign (Rivo Alto 2006) nagrał pieśni hebrajskie. Tłumacz z włoskiego na polski i z polskiego na włoski, współpracuje m.in. z RAI International. Jako konsultant jidysz współpracuje z włoskim kinem i telewizją. Na potrzeby występu na Festiwalu Singera w Warszawie przetłumaczył z jidysz opowiadanie Singera Mayse Tiszewic.
Laura Quercioli - Mincer jest profesorem literatury i kultury polskiej na Uniwersytecie w Genui. Jest autorką ponad setki publikacji, w tym opracowań, artykułów naukowych i tłumaczeń literackich z języka polskiego, a także zbioru opowiadań 101 Storie ebraiche che non ti hanno mai raccontato (101 opowieści żydowskich, których nikt ci nigdy nie opowiedział, Rzym 2011) oraz dwóch monografii: Patrie dei superstiti. Letteratura ebraica del dopoguerra in Italia e in Polonia (Ojczyzny ocalonych. Powojenna literatura żydowska w Polsce i we Włoszech, Lublin 2009 i Rzym 2010) i La prigione era la mia casa. Carcere e istituzioni totali nella letteratura polacca (Więzienie było moim domem. Więzienie i instytucje totalitarne w literaturze polskiej, Rzym 2014). Opracowała krytycznie około 20 tomów prac zbiorowych; w tym: Janusz Korczak: un’utopia per il tempo presente (Janusz Korczak: utopia na obecne czasy, "Quaderni di Palazzo Serra" 2014, nr 24. Ostatnio opublikowała studium pt. Nostalgia and Creaturality in H. Leivick’s ?he Golem (Melancholic Identities, Toska and Reflective Nostalgia. Case Studies from Russian and Russian-Jewish Culture, red.: Sara Dickinson i Laura Salmon, Florencja 2015). Z jidysz przełożyła Mordechaja Gebirtiga Le mie canzoni (Mayne lider, Florencja 1998). Obecnie pracuje nad tłumaczeniem Golema H. Lejwika z jidysz na włoski.
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.